وال پست چیست؟ انواع وال پست و کاربرد
وال پست (wall post) که به معنی نگهدار دیوار است ، یک نوع مصالح فلزی در صنعت ساخت و ساز می‌باشد که به منظور تقویت استحکام دیوار در برابر ضربه‌های ناگهانی و لرزه در دیوار و سقف مورد استفاده قرار می‌گیرد. وال پست دارای انواع مختلفی می‌باشد که هر کدام با توجه به نیاز سازه در حال ساخت یا در حال بازسازی انتخاب و مورد استفاده قرار می‌گیرد.
هدف این مقاله معرفی کامل وال پست ، انواع وال پست و کاربرد هر یک می‌باشد. با ما همراه باشید.
وال پست چیست؟
مهندسان با رخ دادن زلزله شاهد تخریب بالای ساخت و سازها شدند و از آن زمان در حال تلاش برای ایمن ساختن سازه‌ها هستند ، آنها متوجه شدند که به هنگام زلزله در اولین لرزه‌ها دیوار و سقف به یک باره فرو میریزد و باعث خسارات مالی و جانی زیادی می‌شود. بنابراین با طراحی و ساخت وال پست‌ها باعث شدند که دیوار و سقف به هنگام زلزله و تند باد که باعث لرزه و ضربه ناگهانی می‌شوند ، دارای استحکام و انسجام خوبی شوند تا شاهد خسارات گسترده نباشیم.
اما وال پست اولیه با الوار ساخته می‌شد و قیمت بالایی داشت و همچنین امکان ترک ، پوسیدگی و همه حشرات را داشت پس وال پست مدرن با انواع فلز طراحی شد.
در واقع وال پست مجموعه‌ای از مصالح فلزی هستند که برای حفظ یکپارچگی و انسجام برای جلوگیری از تغییر شکل خارج از صفحه دیوار تحت فشارها و ضربه‌های ناگهانی مانند تندباد و زلزله مورد استفاده قرار می‌گیرند. انواع وال پست باعث درگیر شدن دیوار با اسکلت و ستون‌ها شده و در نتیجه موجب استحکام بالای دیوار می‌شوند.
تا اینجا با وال پست و وظیفه اصلی آن آشنا شدیم ، اما انواع وال پست چیست و در چه مواردی کاربرد دارد؟ با ما همراه باشید تا به این سوال کامل جواب دهیم.
انواع وال پست
وال پست دارای 2 نوع مختلف می‌باشد :
- وال‌پست قائم
- وال پست افقی
وال پست از نظر نصب آن نسبت به ستون ، به دو نوع قائم که موازی با ستون نصب می‌شود و افقی که عمود بر ستون نصب می‌شود ، تقسیم می‌شود. از این رو راه‌های اتصال متنوعی برای اتصال وال پست به ستون و دیوار وجود دارد. انواع وال پست با توجه به نوع اتصالات مورد استفاده به صورت کشویی ، تلسکوپی و به صورت پیوسته یا منقطع قابل اجرا می‌باشد. البته استفاده از نبشی‌های منقطع رایج تر است. این وال پست‌ها به عنوان وال پست منقطع نیز شناخته می‌شوند.
وال پست قائم
وال پست قائم یا عمود ، پروفیلی است که به صورت موازی با ستون یا عضوهای قائم اسکلت سازه در میان دیوار نصب می‌شود. این پروفیل از 2 ناودانی پشت به هم یا 4 نبشی تشکیل می‌شود که شکل H را تشکیل می‌دهند. این شکل برای راحتی نصب بلوک یا آجر در درون آنها و مهار خارجی صفحه دیوار می‌باشد. انواع وال پست قائم با توجه به محل نصب به موارد زیر تقسیم می‌شوند :
- وال پست میانی که در میانه طولی دیوار قرار می‌گیرد.
- وال پست کناری که در کنار دیوار و نزدیک به اعضای اسکلت و با فاصله حداقل 1 متر نصب می‌شود.
انواع وال پست قائم
- نبشی منقطع و پیوسته
- ناودانی منقطع و پیوسته
وال پست افقی
وال پست افقی که به آن تیرک هم گفته می‌شود ، با مقاطع فولادی یا بتنی ساخته می‌شود که ارتفاع آزاد دیوارهای بلند که از 3.5 متر بیشتر می‌شوند را کاهش دهد. وال پست افقی معمولا با وال پست انتهایی قائم درگیر می‌شود. وال پست قائم علاوه بر بهبود جداسازی دیوار از قاب ، نقش نگهدارنده وال پست افقی رو نیز بر عهده دارد.
انواع وال پست افقی
میلگرد بستر (خرپایی و نردبانی)
وال پست FRP
اجرای انواع وال پست
وال پست اغلب در میانقاب ، نبش دیوارهای غیر سازه‌ای ، کنار بازشوها و جان پناه مورد استفاده قرار می‌گیرد که در ادامه به توضیح نصب و اجرای آنها می‌پردازیم.
وال پست میانقاب
میانقاب به دیواری گفته می‌شود که در محدوده میانی قاب اسکلتی فلزی یا بتنی ساخته می‌شود. پروفیل‌های وال پست که یا نبشب هستند یا ناودانی ، درون قاب نصب می‌شوند و با چیده شدن آجر یا بلوک در وال پست ها دیوار دارای استحکام در مقابل لرزه و تند باد می‌شود.
تقاطع دیوار غیر سازه ای
یکی از کاربردهای وال پست جداسازی دیوارهای متقاطع است. در این حالت ، وال پست در محل اتصال دو دیوار متقاطع وصل می‌شود.
وال پست در کنار بازشوها
وال پست در ساخت و اجرای درب و پنجره بزرگتر از 2.5 متر کاربرد دارد و اجرای نعل درگاه و وال پست در دو طرف بازشوها الزامی است. در صورت کوچ بودن بازشوها عدم استفاده از وال پست به مقاومت آنها در مقابل بارهای وارده و اجرای وال پست‌های دیگر دارد.
وال پست جان پناه
در اجرای وال پست جان پناه از وال پست بتنی هم می‌توان استفاده کرد. و به منظور مهار لرزه توصیه می‌شود حداقل ارتفا 1.2 مت و حداقل ارتفاع ستون‌های اطراف بام 1.35 متر باشد. توجه داشته باشید در صورت زیاد بودن فاصله بین 2 ستون می‌توان از وال پست میانی برای کوتاه کردن فاصله آزاد و عملکرد بهتر جان پناه در لرزه استفاده کرد.
انواع اتصال وال پست
طبق افقی یا قائم بودن عضو سازه‌ای در کنار وال پست ، می‌توان از اتصالاتی مانند : کشویی ، تلسکوپی ، بست انعطاف‌پذیر یا شاخک انتهایی استفاده کرد.
این اتصالات آزادی لازم برای حرکت جانبی مجموعه دیوار و وال پست‌ها را فراهم می‌کنند. به غیر از اتصال مستقیم مانند میخ و اصطکاکی مانند اصطکاک ناشی از بار ثقلی ، استفاده از روش‌های دیگر اتصال نظیر جوش یا پیچ مجاز است. البته برای جوش باید از فرد با مهارت جوشکاری استفاده شود. فاصله بین وال پست‌ها به بارهای وارده (ظرفیت خمشی) ، شرایط لبه‌های بالایی یا پایینی و شرایط مرزی زیر دیوار بستگی دارد.
طبق آیین نامه ، جنس گیره‌های نصب انواع وال پست در ما بین دیوار ها از سازه اصلی ساختمان ، متشکل از جنس ورق سرد نورد شده به ضخامت 2 میلیمتر می‌باشد که از کف با عرض 10.5 ، 15.5 و 20.5 سانتیمتر (جهت دیوارهایی با عرض 10 ،15،20سانتیمتر ) و با دو بال 7 سانتی بوده که داخل کف هریک از این ورق ها U شکل یک عایق 3 سانتی فوم پشم شیشه یا فوم پلی استایرن ضد رطوبت با دانستیه پایین قرار می‌گیرد.
اتصال این گیره‌ها به ستون‌ها و زیر تیرها توسط رول‌بولت با فاصله‌های هر 1 متر یک عدد انجام می‌گیرد و جهت مقاوم سازی دیوار از وال پست میلگرد بستر استفاده می‌شود که به شکل مفصلی در طول دیوار جهت مهار دیوار اجراء می‌شود. همچنین میلگرد بستر در فواصل هر دو رج یا هر سه رج ، بین بلوک‌ها مابین ملات سیمانی نصب می‌شود.
کلا آخر
به این نکته توجه داشته باشید که نصب و اجرای وال پست در دیوار برای پیشگیری از تغییر شکل خارج از صفحه دیوارها می‌باشد و انواع وال پست هیچ گونه نقشی در تحمل بارهای جانبی ناشی از زلزله نخواهد داشت و در صورتی که اسکلت ساختمان مستحکم باشد در هنگام وقوع زلزله از ریختن دیوار و سقف جلوگیری می‌کند.
امیدواریم این مطلب برایتان مفید بوده باشد.
آیا می‌دانید از وال پست در چه موارد دیگری استفاده می‌شود؟