سر دنده

سر دنده جوشی چیست؟

سر دنده جوشی ، از فولاد ساخته شده و نوعی از اتصال است که یک انتهای آن دارای دنده رزوه ای و انتهای دیگر آن بدون دنده بوده و با جوش به انشعاب متصل می‌گردد. کاربرد اصلی سر دنده برای اتصال خطوط لوله به شیر مخازن است. این اتصالات به عنوان پر کاربردترین نوع مهر و موم برای مخازن و اتصالات به شمار می‌روند.

در دو نوع درزدار و بدون درز (مانیسمان) تولید می‌شود و دارای انواع متفاوتی است که در ادامه معرفی می‌کنیم.

قیمت و مشخصات فنی سر دنده جوشی

سر دنده جوشی در چند گروه متفاوت دسته بندی می‌شود:

سر دنده جوشی در 2 نوع تولید می‌گردد:

1. پایه بلند
2. پایه کوتاه

از نظر نحوه تولید به 2 روش تولید می‌شوند:

1. درزدار
2. مانیسمان

سر دنده جوشی درزدار از نظر قیمت به نسبت سر دنده جوشی مانیسمان ارزان‌تر می‌باشد و تفاوت قیمت به دلیل وجود نداشتن هیچ‌گونه درز و احتمال نشتی کم و ایمنی بیشتر محصولات مانیسمان است.

در محصولات مانیسمان دارای 3 نوع رده بندی می‌باشند:

• رده 20
• رده 40
• رده 80

لازم به ذکر است که رده به ضخامت بدنه محصول گفته می‌شود ، مثلا رده 20 کمترین ضخامت بدنه را دارا می‌باشد و رده 80 بیشترین ضخامت را دارد. و قیمت محصولات با توجه به رده ، سایز و جنس آن متفاوت می‌باشد.

انواع سر دنده جوشی

سر دنده جوشی را با توجه به شکل و محل مورد استفاده به موارد زیر تقسیم بندی کرد:

• استوانه ای : میانه این قطعه بدون دنده است که به شکل پایه کوتاه ساخته می‌شود. رزوه‌های انتهایی یا هر دو سر این اتصال مخروطی هستند.
• شش ضلعی : این قطعه برای مصارفی کاربردی است که استفاده از آچار الزامی است. مرکز سر دنده شش ضلعی به مقطعی با همین تعداد ضلع مجهز است که مزیت مکانیکی بیشتری را فراهم می‌کند.
•  شلنگی : این اتصال برای لوله‌هایی کاربرد دارد که دارای سایز بیشتر یا هم سایز با محصول است. سر دنده شلنگی از دو جهت به نوار شلنگی مانند و یک دنده نرینگی مجهز است.
• بسته : این نوع اتصال فلزی از دو جهت به اتصال نرینگی مجهز شده است. اتصالات بسته طوری طراحی شده است که از دو جهت تنها بخش کوچکی از بدنه بدون رزوه از سر دنده مشاهده می‌شود.
• کاهنده : این محصول با نام سردنده کاهنده نامساوی شناخته می‌شود. به دلیل اینکه ، قطر یک جهت آن بیشتر از سمت دیگر است و برای کاهش قطر لوله کاربرد دارد ، به آن سردنده نا مساوی می‌گویند. البته ناگفته نماند تمامی دنده‌ها می‌توانند به شکل کاهنده نامساوی تولید و مورد استفاده قرار بگیرند.
• جوشی : برای سیستم های لوله‌کشی که مستلزم وصل شدن به لوله‌ها یا اتصالات جوشی می‌باشند ، از سردنده جوشی استفاده می‌شود.
  سردنده جوشی دارای یک اتصال رزوه‌ای در یک انتها و یک لوله برش معمولی در انتهای دیگر می‌باشد. انتهای غیر رزوه‌ای لوله ، دارای سطح بیشتری برای استفاده از مواد جوشکاری می‌باشد تا بتوان اتصال قوی تری ایجاد کرد.
  یکی از مزایای اصلی سردنده جوشی ، این است که زمانی که انتهای غیر رزوه ای ، وصل شده است ، اتصال لوله‌ها یا دیگر اتصالات ، به انتهای رزوه ای ، آسان تر می‌شود.

انواع دنده سر دنده جوشی

انواع دنده سر دنده جوشی و اتصالات انتهایی به دقت توسط مشتری تعیین شوند.

اتصالات انتهایی عبارتند از: دو انتهای صاف (PBE) ، دو انتهای رزوه ای (TBE) ، دو انتهای اریب (BBE) ، یک انتهای رزوه ای (TOE) ، یک انتهای اریب (BOE) ، یک انتهای صاف (POE) یا بسته به اینکه انتهای سیستم لوله کشی ، به کدام سر دنده ، جفت می‌شود، ترکیبی از آنها می‌باشد.

دو انتهای صاف (PBE): سر دنده دارای دو انتهای صاف بدون هیچ رزوه‌ای می‌باشد که معمولاً برای جفت شدن با یک اتصال جوش ساکتی، مورد استفاده قرار می‌گیرد.

دو انتهای رزوه ای (TBE): سر دنده دارای دو انتهای رزوه ای می باشد و برای جفت شدن با اتصالات رزوه ای مادگی ، مورد استفاده قرار می گیرد.

دو انتهای اریب (BBE): سر دنده دارای دو انتهای اریب می باشد و برای اهداف جوشکاری مشابه با یک اتصال جوش لب به لب مورد استفاده قرار می گیرد.

کاربر سر دنده جوشی

سر دنده جوشی در صنایع مختلفی کاربرد دارد مانند :

• معماری
• داروسازی
• کشتی سازی
• ماشین سازی
• سوزاندن زباله
• فرآیندهای شیمیایی
• صنایع غذایی و نوشیدنی
• لوله کشی گاز و آتشنشانی

ویژگی‌های سر دنده جوشی

• استحکام بالا
• قابلیت تحمل فشار بالا در نوع مانسمان
• مقاومت در برابر خوردگی و سایش در جنس فولاد
• دوام و استحکام کافی در برابر سیالات حساس