پوشش سقف سازه چیست؟

سقف از مهم‌ترین قسمت‌های یک ساختمان بشمار می‌رود ، سقف‌ها نقش مهمی در استحکام ساختمان بر عهده دارند و حتی می‌توانند در زیبایی سازه هم نقش داشته باشند. نوع سقف در همه ساختمان‌ها یکسان نیست و بنابر منطقه‌ای که ساختمان در آن بنا شده ، نوع ساز ه ، کاربری آن و … می‌تواند دارای انواع مختلفی باشد. همچنین مصالح به کار رفته در ساخت سقف هم متفاوت است و به عوامل مختلفی بستگی دارد.

در قدیم سقف‌ها به صورت بلوک و تیرآهن ساخته می‌شد که بسیار وزن سنگینی داشت اما به مرور با به وجود آمدن ساختمان‌های چند طبقه و برج‌ها مهندسان به فکر طراحی انواع پوشش سقف افتادند که چندین مزیت را داشته باشد :

• سبک
• مقاوم
• اجرای سریع
• مقرون بصرفه
• عایقی مناسب صدا و دما

مهندسان با در نظر گرفتن این موضاعات و شرایط آب و هوایی مناطق مختلف پوشش‌های سقفی طراحی کردند که در ادامه به معرفی هر یک می‌پردازیم.

انواع پوشش سقف

همانطور که گفته شد به دلیل سبک سازی و مقاوم سازی بیشتر ساختمان‌ها امروزه به جای تیرآهن و بلوک بتنی از پوشش‌ها سقفی که دارای استحکام بالا و وزن سبک هستند در انواع مختلفی مانند تیرچه بلوک ، عرشه فولادی ، یونولیت نسوز ، تیرچه بتنی ،روفیکس و تیرچه کرومیت در سقف به کار می‎‌روند. که هر کدام مزیت و کاربرد خاص خودشان را دارند. در ادامه به معرفی هر یک می‌پردازیم.

پوشش سقف تیرچه بلوک

تیرچه بلوک یا همان تیرچه بتنی ترکیبی از میلگرد فولادی و بلوک سیمانی یا سفالی و بتن است.

تیرچه بلوک یکی از متداول‌ترین سقف‌های موجود در ایران است و یک نوع دال یک طرفه می‌باشد.
در سققف تیرچه بلوک ، تیرچه ها به عنوان تیر فرعی استفاده می‌شوند و وظیفه بلوک‌ها پر کردن فضای خالی است.

این نوع سقف از نظر قیمتی بسیار مقرون به صرفه می‌باشند. مزیت استفاده از تیرچه بلوک در پوشش سقف به شرح زیر می‌باشد :

• سرعت در اجرای سقف
• صرفه جویی در مصرف میلگرد و بتن در نتیجه سبک سازی و مقاومت بالای سقف
• به علت پیش ساخته بودن دارای کیفیت بالا و عدم نیاز به نیروی انسانی بیستر برای بارگذاری
• قالب بندی زیر سقف تنها با شمع بندی و نصب چهار تراش انجام می‌شود.

پوشش سقف عرشه فولادی

ورق عرشه فولادی ، ساخته شده از ورق گالوانیزه با طرح ذوزنقه‌ای شکل می‌باشد ، ضخامت این ورق معمولا از ۰.۷ تا ۱ میلیمتر می‌باشد ، ورق عرشه فولادی در ساختمان سازی برای حفظ بتن یا پوشش عایق سقف مورد استفاده قرار می‌گیرد.
طراحی خاص سقف عرشه فولادی باعث شده ویژگی‌ وزن سبک اما مقاومت بالای فولاد بیش از همیشه مشهود باشد و همین امر باعث کاهش هزینه های حمل و نقل و نصب آن می‌شود. عرشه‌های فولادی دوام بالایی دارند و درای طول عمر زیادی هستند.

این نوع سقف توسط گل میخ فولادی به تیرهای سقف سازه وصل شده و توسط شبکه‌های آرماتوربندی (مش) پوشانده شده و در نهایت توسط بتن پوشانده و مسلح می‌گردد.

ویژگی ورق عرشه فولادی

• وزن کم
• مقرون به صرفه
• حمل و نقل راحت
• سرعت بالای اجرا
• اجرای ساده با کارگر کمتر
• افزایش دهانه تیر ریزی تا ارتفاع ۴ متر در این نوع سقف بدون شمع بندی
• با وجود این سازه، نیاز به بلوک‌های بتنی حذف شده و بتن کمتری برای استحکام بخشیدن به سقف‌ها نیاز است.
• ایمنی سازه برای مواجهه با مخاطرات طبیعی همچون طوفان و زلزله افزایش پیدا می‌کند.
• با وجود عرشه فولادی ، میلگردهای کششی حذف می‌شوند و یا تعداد آنها به حداقل می‌رسد.
• شکل خاص این ورق‌های فلزی ، امکان دپوی آنها را در فضای کوچکتری فراهم کرده است. در نتیجه هزینه انبارداری آنها نیز کاهش پیدا می‌کند.

پوشش سقف یونولیت کندسوز

یونولیت سقفی کندسوز که بعنوان قالب بتن سقف‌های دال یک طرفه قرار می‌گیرد و عایق حرارتی و صوتی مناسبی نیز می‌باشد.

در طراحی و قالب کلی یونولیت‌های سقفی کندسوز نیز ، قسمت تحتانی آن شیارهای معکوس تعبیه شده که ضمن عدم نیاز به رابیتس کاری ، امکان گیرایی گچ کاری را به خوبی فراهم می‌سازد.

یونولیت سقفی کندسوز کرومیت که از کالاهای پوشش سقف می‌باشد ، ساخته شده از مواد اولیه درجه یک پلی استایرن بوده و همچنین دارای گواهینامه و تأییدیه از سازمان تحقیقات راه ، مسکن و شهرسازی می‌باشد.

ویژگی یونولیت کندسوز

• سرعت اجرا بالا
• مقاوم در برابر آتش
• بصرفه و اقتصادی
• وزن سبک در سازه
• عایق حرارتی و صوتی
• افزایش مقاومت در برابر زلزله

پوشش سقف روفیکس

پوشش سقف روفیکس یک نوع کامپوزیت است که در آن بجای استفاده از ورق یا تخته ، از یک قالب فلزی گالوانیزه مشبک به نام قالب روفیکس (rib lath) استفاده می‌شود.

سقف روفیکس یکی از ایمن‌ترین سقف کامپوزیت در میان سقف‌های کامپوزیتی است و یک قالب ماندگار است. مشبک بودن روفیکس باعث می‌شود بتن بیشتر و بهتر درگیر شود. از طریق قالب‌های مشبک روفیکس می‌توان به صورت همزمان و بدون نیاز به شمع و جک ، تمامی طبقات را بتن‌ریزی کرد.

ویژگی روفیکس

• کاهش مصرف مصالح
• عدم نیاز به برشکاری
• سرعت و سهولت در اجرا
• عدم نیاز به نیروی ماهر
• کاهش هزینه مصالح سقف
• ایمنی بیشتر در مقابل زلزله
• جلوگیری از پوسیدگی لوله‌ها
• حذف قالب‌بندی به روش سنتی
• کاهش ضخامت و وزن سقف‌ها
• امکان بتن‌ریزی همزمان همه طبقات
• قابلیت عبور تأسیسات از داخل سقف
• مانع سقوط افراد و اشیا در حین نصب
• قابلیت شکل‌پذیری بی‌نظیر برای ساخت فرم‌های پیچیده
• قابلیت حمل مساحت‌های زیاد با صرف حداقل انرژی و هزینه
• عدم نیاز به شمع یا جک و بدون نیاز به بالابر و یا جرثقیل برای نصب روی طبقات

هنگامی که قالب روفیکس زیر دال قرار می‌گیرد و بتن اطراف را می‌پوشاند ، سیستم روفیکس مانند یک شبکه میلگرد عمل می‌کند.

پوشش سقف تیرچه کرومیت

به تیرچه‌های فلزی پیش ساخته با جان باز تیرچه کرومیت گفته می‌شود. این تیرچه قابل استفاده در سقف می‌باشد که به آن سقف کرومیت می‌گویند.

در این تیرچه بال فوقانی از یک تسمه یا دو میلگرد ، و بال تحتانی از یک تسمه تشکیل می‌شود.
دو بال به کمک میلگردی خم شده که در نقش جان باز عمل می‌کند ، به یکدیگر وصل می‌شوند. در فاصله تیرچه‌ها از بلوک‌های پیش ساخته بتنی ، طاق ضربی و یا بلوک پیش ساخته سفالی استفاده می‌گردد.

ویژگی تیرچه کرومیت

این تیرچه‌ها از نوع خود ایستا هستند و به همین خاطر است که هیچ نوع شمع بندی در زیر سقف نیاز نیست و تیرچه‌ها به گونه ای طراحی می‌شوند که به تنهایی قادربه تحمل وزن بتن خیس ، قالب‌ها و عوامل اجرایی سقف باشد.
بعد از این که بتن به مقاومت ۷۵% مشخصه خود برسد ، تیرچه‌های فولادی با بتن به شکل یک مقطع مختلط عمل می‌کنند و بارهای مرده و زنده سقف را تحمل می‌نمایند.

• مقاومت بالا
• سرعت در اجرا
• شکل پذیری بالا
• امکان حذف کش‌ها
• سهولت اجرای بازشوها
• پایین بودن تنش در بتن
• یکپارچگی سقف و اسکلت
• امکان اجرای همزمان چند سقف
• نظارت بر اجرای سقف در طول اجرا
• کاهش مصرف بتن و وزن کمتر سقف
• امکان طراحی و اجرای سقف با دهانه‌ها و باربری خاص

پوشش سقف سازه دارای انواع مختلفی می‌باشد که ما متداول‌ترین آن‌ها را معرفی کردیم. این نوع پوشش ها نه تنها سرعت ساخت را افزایش می‌دهند بلکه سبکی ، مقاومت ، صرفه جویی در وقت و هزینه ، کاهش حجم مصالح و نیاز کمتر به نیروی ماهر و متخصص از مزیت‌های این نوع مصالح ساختمانی پرطرفدار می‌باشد.