ناودانی چیست؟ معرفی انواع ناودانی و کاربرد
ناودانی یک پروفیل فولادی ساختمانی به شکل حرف U انگلیسی است که از یک جان به صورت افقی و دوبال عمود بر آن تشکیل شده است. و یکی از محصولات مهم و کاربردی در صنعت فولاد و آهن است که با دو روش نورد گرم و سرد و در دو وزن سبک و سنگین تولید می‌شود.
هدف این مقاله معرفی کامل ناودانی و انواع ناودانی و کاربرد هر یک است. با ما همراه باشید.
ناودانی چیست؟
ناودانی یک پروفیل فولادی است که از مهم‌ترین و کاربردی‌ترین محصولات پروژه های صنعتی و ساختمانی می‌باشد. این پروفیل به شکل U می‌باشد که گاها در بعضی از لیست‌هایی که به زبان انگلیسی هستند به جای U از کلمه CHANEL یا UNP استفاده می‌شود.
در جدول اشتال نام آن را به صورت UNP و UPN می‌بینیم که در ادامه تفاوت‌های آنها ذکر می‌شود.
اگر بخواهیم انواع ناودانی را بر اساس شکل ظاهری دسته‌بندی کنیم ، به سه نوع تقسیم می‌شود :
- ساده
- مشبک
- اروپایی
از نظر وزنی به دو دسته تقسیم می‌شود :
- سبک
- سنگین
و همچنین بر اساس روش تولید ، هم دو روش تولید می‌شود :
- پرسی
- فابریک
این محصول در جنس‌های مختلفی تولید می‌شود :
- آلومینیوم
- گالوانیزه
- استنلس استیل
معرفی انواع ناودانی
همانطور که مطالعه کردید ، ناودانی‌ها در انواع مختلفی از نظر شکل ، وزن ، روش تولید ، جنس و ابعاد ، تولید می‌شوند ، در ادامه به معرفی هر یک می‌پردازیم.
انواع ناودانی از نظر شکل ظاهری
انواع ناودانی از نظر شکل ظاهری به سه دسته مشبک ، ساده و اروپایی تقسیم می‌شود :
کاربرد ناودانی ساده بیشتر در پل‌ها بوده و ناودانی اروپایی هم به علت وزن زیادی که دارد در ساخت سازه‌های سنگین و بزرگ همچون کشتی‌ها کاربرد دارد ، ناودانی مشبک هم که دارای دو نوع UPE و UPN است در ساخت و سازهای سبک و همچنین در ساخت قفسه ها مورد استفاده قرار می‌گیرد.
ناودانی مشبک همانگونه که از نامش پیداست یک نوع ناودانی است که دارای سوراخ های متعدد هم در جان و هم در بال است.
این سوراخ‌ها که تعدادشان و نوعشان متفاوت است برای این در ناودانی ایجاد می‌شوند که بتوان به راحتی آنها را به یکدیگر متصل کرده و سازه جدیدی ایجاد نمود.
این ناودانی‌ها را می‌توان با پیچ و مهره‌های مناسب که سایزها و مدل‌های مختلفی دارند به یکدیگر وصل کرده و در ابعاد و در جهات مختلف استفاده کرد.
انواع ناودانی سبک و سنگین
سبک : ناودانی سبک از وزن کمتری نسبت به دیگر انواع ناودانی برخوردار هستند. این وزن از عدد درج شده در جدول اشتال ناودانی کمتر است.
از جمله کشورهایی که این نوع ناودانی را تولید می‌کنند ، می‌توان به ایران و روسیه اشاره کرد. استانداردی که برای ساخت این ناودانی‌ها استفاده می‌شود با نوع ناودانی سنگین فرق دارد. پنج سایزبندی 8 ، 10، 12، 14 و 16 با ارتفاع متنوع از ویژگی‌های این نوع ناودانی در صنعت آهن و فولاد است. این تنوع ارتفاع بین 30-400 میلی متر تغییر می‌کند.
ناودانی‌های سبک قیمت پایین‌تری را نیز دارا هستند. از جمله موارد استفاده ناودانی‌های سبک می‌توان به ترمیم بناهای معماری ، تولید چهارچوب ، صنایع دریایی و … اشاره کرد.
سنگین : سری ناودانی‌هایی که وزن آنها با وزن و ابعادی که در جدول اشتال وجود دارد یکی است را ناودانی‌های سنگین می‌گویند. به‌طور خلاصه می‌توان گفت در زمان ساخت کاملا به ابعاد موجود در جدول اشتال توجه کرده‌اند. این نوع ناودانی را می‌توان در کارخانه‌های اروپایی و بعضی از کارخانه‌های داخلی تولید کرد.
انواع ناودانی از نظر تولید
ناودانی در روش تولید به دو دسته پرسی و فابریک تقسیم می‌شود. توجه داشته باشید که به طور کلی ناودانی مطابق با استاندارد (DIN1026-1 (DIEN 10279 و همچنین استانداردهای 3434 اکراین ساخته می‌شوند.
همچنین دو استاندارد جهانی فرانسه NFA 45-255 و استاندارد DIN EN ISO 12944-3 نیز از شناخته‌شده‌ترین استانداردها در صنعت فولاد است که میزان مقاومت ناودانی (محصول) را دربرابر خوردگی تعیین می‌کند.
پرسی : در نوع پرسی ابتدا ورق در سایز و وزن متفاوت برش داده می‌شود و با عبور از میان قالب‌های پرس به شکل U (ناودانی) در می‌آید ، در انتها به شاخه‌های ۶ و ۱۲ متری برش می‌خورد. در این روش شکل ناودانی به این صورت است که ناودانی دارای گوشه های بیرونی گردی می‌باشد.
ناودانی ها در این روش به علت فشار وارده به هنگام پرس شدن در محل اتصال بال به جان از ضخامت کمتری برخوردار می‌باشند. نوع کاربرد این نوع ناودانی بر اساس جنس ورقی که در تولید آن به کار رفته شده است مشخص می‌شود. روش تولید ناودانی پرسی به علت دارا بودن پارامتر هایی همچون سرعت بالا در پرس کاری ، ابعاد دقیق و لبه‌های صاف موجب آن شده است که از این ناودانی در ساختمان سازی بیشتر استفاده کرد البته به جز این کاربرد از این ناودانی در تولید وسائل تزئینی که نیاز به لبه‌های صاف و دقیقی دارند نیز استفاده می‌شود.
فابریک : ناودانی های فابریک را به کمک نورد گرم میسازند در این روش تولید ماده اولیه شمش‌های فولادی می‌باشد و این نوع ناودانی ها را اینگونه میسازند ، که شمش‌های فولادی را در دستگاه‌های مخصوص نورد گرم حرارت میدهند و ذوب می‌کنند. پس از آن شمش‌های ذوب شده را به شکل ورق های فولادی در می‌آورند. پس از آن با عبور ورق های فولادی از بین غلطک ها و دیگری دستگاه ها این روق ها را شکل میدهند و به شکل ناودانی C یا U در می آورند.
نکته مهمی که در تولید ناودانی ها به روش فابریک وجود دارد این است که به هنگام تولید این ناودانی پس از مرحله شکل گیری و سرد شدن ناودانی ، ناودانی دارای گوشه های بیرونی تیز و ابعادی نه چندان دقیق می‌شود.
البته باید اضافه کرد که در تولید ناودانی به روش فابریک می‌توان از روش نورد سرد نیز استفاده کرد که در روش نورد سرد ناودانی هم دارای ابعاد دقیق تری است و هم دارای کیفیت بهتری می‌باشد.
انواع ناودانی از نظر جنس
ناودانی‌ها را بیشتر از نظر جنس دسته بندی می‌کنند. بیشتر ناودانی‌های موجود در بازار از جنس فولاد کربن است اما ناودانی‌های دیگری از جنس های گالوانیزه ، آلومینیوم و استیل نیز در بازار به فروش می‌رسند و جزو پرکاربردترین‌های صنعت هستند.
ناودانی‌های آلومینیومی بیشتر کاربرد دکوراتیو دارند و در نماهای ساختمانی مدرن به کار می‌روند و جزو ناودانی‌های سبک می‌باشند که در ساخت آنها از آلیاژهای مخصوص استفاده شده است. ناودانی‌های استنلس استیل هم برای کاربردهایی که در محیط‌های مرطوب و تحت خوردگی هستند ، مناسب است و در این شرایط به کار می‌رود.
کاربرد انواع ناودانی
- ساخت نمای ساختمان
- ساخت چهارچوب ها
- اسکلت ماشین
- پایه ماشین آلات
- بناهای معماری
- تشکیلات دریایی
ویژگی استفاده از انواع ناودانی
- مقاوم در برابر ضربه‌ها.
- وزن کم مقطع در مقابل جایگزین‌ها.
- این مقطع سرعت بالایی در اتصال دارد.
- پرتی و دور ریز کم و در نتیجه مقرون به صرفه بودن.
- فضایی کم اشغال کرده ولی مقاومت بالایی ارائه می‌دهد.
- ناودانی به علت طراحی خاصی که دارد مقاومت بالایی در برابر تکان‌های شدید دارد.
سخن پایانی :
طراحی یک سازه در نرم افزارهایی مانند ایتبس و سیف انجام می‌شود. در همه این نرم افزارها ، متریال‌ها و مصالح ساختمانی بر اساس استاندارد تعریف شده‌اند بنابراین نتیجه نهایی که از نرم افزار می‌گیریم ، بر اساس مقاومت و وزن مصالح بر اساس استاندارد است.
در ایران و با استفاده از مصالح ساختمانی سبک‌تر ، این خطر وجود دارد که دقت در طراحی کاسته شده و نتیجه نهایی که از مقاومت سازه گرفته می‌شود با آنچه در نرم افزار محاسبه شده، متفاوت باشد.
البته استفاده از ناودانی سبک به عنوان یک عضو کم تاثیر در ساختمان و این که بیشتر در سازه‌های غیر باربر استفاده می‌شود ، این خطر را کمتر می‌کند اما کاملا بی خطر نیست و استفاده از ناودانی استاندارد همیشه بیشتر توصیه می‌شود.
امیدواریم این مقاله برایتان مفید بوده باشد ، تمام سعی ما از گزدآوری این مطالب افزودن به آگاهی شما قبل از خرید است ، تا خریدی با آگاهی و مقرون به صرفه داشته باشید. در صورتی که نیاز به راهنمایی بیشتر در مورد خرید خود داشته باشید مشاوران آهن بازار پاسخگوی شما هستند.
اگر سوالی در مورد ناودانی دارید برایمان بنویسید. آیا تجربه کار با ناودانی را داشته‌اید؟ در چه پروژه ای و با چه مشخصاتی؟