در مبحث صنعت ساخت و ساز ، بتن ریزی و فونداسیون یکی از مهمترین اقدامات اولیه ساخت و ساز میباشد. بتن در حقیقت شکننده است و در برابر نیروهای کششی مقاومت اندکی دارد. به همین دلیل تمامی نیروهای کششی در ساختمان به وسیله آرماتورها و اسپیسر میلگرد تحمل میشود.
آرماتور بندی بسیار تخصصی و مهم میباشد زیرا نحوه صحیح بستن آن ضامن استحکام و شکل درست بتن بعد از خشک شدن است. در آرماتور بندی ثابت ماندن و فاصله میلگردها از هم و از کف مهمترین مسئله است ، که این فاصله و نگهداری ثابت بر عهده قطعهای به نام اسپیسر است.
اسپیسر میلگرد دارای انواع متریال تولید میشود ، که در کل یک هدف را دنبال میکنند اما هر کدام برای مواردی خاص طراحی و تولید شدهاند که برای انتخاب مناسبترین آن برای پروژه خود ، نیازمند شناخت آنها هستیم. هدف این مقاله معرفی 3 نوع از متریال های ساخت اسپیسر میلگرد و ذکر ویژگی و کاربرد هر یک از آنها است ، با ما همراه باشید.
نقش اسپیسر میلگرد در سازه
اسپیسر میلگرد قطعهای فنی است که در صنعت ساخت و ساز بسیار مورد توجه مهندسان قرار گرفته است. آرماتور بندی خود به تنهایی یکی از مهمترین و حساسترین بخش ساخت یک ساختمان است و با نظارت مهندسی و با دقت زیاد بسته میشود. اما مرحله دوم بعد از بستن آرماتور با نقشه و محاسبات ، گذاشتن آن به طور ثابت و بدون حرکت یک مسئله بزرگ و مشکل است.
در قدیم با استفاده از چوب و انواع وسیلهها فاصله بین میلگردها از هم و از کف را ثابت میکردند. اما این روش مشکلاتی داشت و خسارات مالی را در پی داشت ، به محض ریختن بتن مسلح ، چوب و وسایل نگهدارنده یا میشکستند یا جابجا میشدند و باعث مشکلاتی مانند: بد شکلی بتن ، بیرون زدگی میلگرد که باعث اکسید شدن و زنگزدگی و خوردگی میشد و کم شدن کیفیت و استحکام سازه میشد ، پیش میآمد.
اما مهندسان با توجه به تجربه و مشکلات قطعهای به نام اسپیسر میلگرد را طراحی کردند. اسپیسر یک فاصلهگذار و نگهدارنده حرفهای میلگرد در آرماتور بندی به شمار میرود. و دارای انواع مختلف برای شرایط مختلف است.
انواع اسپیسر میلگرد از نظر جنس و متریال ساخت ، کاربرد ، شکل ، ویژگی و وزن با هم متفاوت هستند و هر کدام برای کاربرد خاصی طراحی و تولید شده است که در ادامه با انواع اسپیسر میلگرد آشنا میشویم.
اسپیسر میلگرد از نظر متریال
همانطور که گفته شد انواع اسپیسر میلگرد دارای متریال متفاوتی میباشند که در کل یک وظیفه واحد دارند و آن نگه داشتن ثابت میلگرد و فاصله گذاری بین میلگردها است. و دارای 3 نوع متریال ساخت متفاوت هستند که هر کدام دارای وزن و مقاومت فشاری متفاوتی هستند.
متریال انواع اسپیسر میلگرد :
- بتنی
- فلزی
- پلاستیکی
اسپیسر میلگرد بتنی
انواع اسپیسر میلگرد بتی که ساخته شده از بتن میباشد ، یکی از هماهنگترین نوع اسپیسر میلگرد با بتن مسلح است. این نوع اسپیسر دارای مقاومت فشاری بالایی به نسبت نوع پلاستیکی خود میباشد. از آنجایی که مواد یکسان هستند ، بتن و اسپیسرها بدون شکاف به هم می چسبند ، اسپیسر بتنی و تکیهگاههای میلگرد به حفظ یکپارچگی مصالح و یکنواختی بتن کمک میکنند ، و پوششی بر روی آرماتور ایجاد می کنند که از خوردگی آن محافظت میکند.
در زمان ساخت انواع اسپیسر میلگرد بتنی حتما باید توجه شود که نوع بتنی که با آن اسپیسر بتنی ساخته میشود با بتن مورد استفاده یکی باشد تا ضریب حرارتی یکسانی داشته باشند. به نسبت انواع اسپیسر میلگرد پلاستیکی وزن و قیمت بالاتری دارد.
اسپیسر میلگرد فلزی
انواع اسپیسر میلگرد فلزی معمولا از میله آهنی ساخته میشوند و دارای مقاومت فشاری نسبتا خوبی هستند. این نوع اسپیسر از میلگرد خم ساخته میشود. قیمت و وزن آن به نسبت انواع اسپیسر میلگرد پلاستیکی بالاتر است.
انواع اسپیسر میلگرد پلاستیکی
اسپیسر پلاستیکی به دلیل وزن کم و قیمت مناسب پرمصرفترین اسپیسر است. این نوع اسپیسر از پلاستیک مقاوم ساخته شده است و اگر فشار بار نقطهای بیش از 300 کیلو نباشد ، میتوان از آن استفاده کرد. این دسته از اسپیسرها به دلیل داشتن وزن بسیار کم ، راحت تر قابل حمل و جابجایی و اجرا میباشند.
این نوع اسپیسر از 3 نوع پلاستیک مقاوم سنگین ، نیمه سنگین و سبک ساخته و تولید میشوند.
اسپیسر میلگرد پلاستیکی از نظر مقاومت
اسپیسرهای میلگرد پلاستیکی از نظر مقاومت به 3 نوع تقسیم میشوند :
- هارد چیر یا هارد فیکس (سنگین)
- ماکس چیر یا ماکس فیکس(نیمه سنگین)
- فیکس چیر یا مینی فیکس (سبک)
هارد چیر
این نوع اسپیسر میلگرد اغلب در سازههای سنگین مانند تیرهای سنگین کف و پی استفاده میشود. از اسپیسر میلگرد هارد چیر برای میلگردهای با قطر 16 تا 32 استفاده میشود. اسپیسر میلگرد هارد چیر میتواند به راحتی بارهایی تا حدود 270 کیلوگرم را تحمل کند.
اسپیسر هارد چیر با دو شاخک قفل کن ارتجاعی در زیر میلگردهای اصلی قرار میگیرد. این فاصله انداز در کف های حجیم و سنگین به تعداد 6 الی 10 عدد در هر متر مربع ، در کفهای نیمه سنگین و فونداسیون ها به تعداد 4 عدد در هر متر مربع ، به تعداد متوسط 3 عدد در هر متر طول تیرها بصورتی که در هر ردیف 2 عدد به فواصل طولی 70 الی 60 سانتیمتر از یکدیگر قرار میگیرند.
ماکس چیر
این اسپیسر در واقع در میان اسپیسرها نیمه سنگین قرار میگیرد ، و به نامهای ماکس چیر یا ماکس فیکس شناخته میشود. کاربرد اسپیسر ماکسی چیر ایجاد پوشش بتنی 30 تا 75 میلیمتر در سازههای نیمه سنگین است. از این نوع اسپیسر برای میلگردهایی استفاده میشود که 10 تا 20 میلیمتر قطر دارند.
اسپیسر ماکسی فیکس mf برای ایجاد فضای پوشش بتنی در انواع سازه های میلگردی مانند : تیر ها و پوترها استفاده میشود. اسپیسر متوسط برای کفهایی با وزن متوسط مورد استفاده قرار میگیرد. فاصله انداز ماکسی فیکس جهت استفاده در کارهایی با قطر میلگرد از 18-14 میلیمتر با بار نقطهای تا 150 کیلوگرم استفاده میشود.
اسپیسر میلگرد فیکس چیر ، که به اسپیسر کلمپ فیکس (clamp fix) یا همان cf ، به عنوان اسپیسر میلگردسبک یا فیکسچیر یا حتی مینی فیکس هم در بازار شناخته میشود..
اسپیسر میلگرد فیکس چیر در انواع کفها ، سقفهای با میلگرد سبک (حرارتی) ، جهت انواع سقفهای کامپوزیتی ، سقفهای عرشه پولادی ، قطعات پیش ساخته بتنی و… مورد استفاده قرار میگیرد.
اسپیسر فیکس چیر ، دارای ویژگیهایی مانند : استحکام عالی در صورت استفاده در محلهای اصولی ، کیفیت عالی از نظر جنس ، طراحی و تولید مطابق با استانداردهای بین المللی ، مناسب و به صرفه بودن قیمت است.
کلمپ فیکسها در کارهای سبک معمولا با قطر پایین 16میلیمتر و بار نقطهای تا 25 کیلوگرم مورد استفاده قرار میگیرند. در اینگونه سازهها به دلخواه وزن شبکه میلگردی و بارهای اجرایی نسبت به سایر اجزا های سازه ای کمتر میباشد و میتوان جهت ایجاد پوشش بتنی مناسب برای میلگردها ، از اسپیسرهای پلاستیکی کلمپ فیکس استفاده نمود.
سخن پایانی :
اسپیسر میلگرد با توجه به استفاده در بناهای متفاوت در سایزهای متنوع از ۱۵ میلی متر تا ۱۵۰ میلی متر تولید و عرضه میشود.
اسپیسرها تاثیر زیادی در ایجاد استحکام بنا دارند. پخش یک دست بتن و پوشش کافی میلگرد توسط بتن از مهم ترین فاکتور های اجرای اسکلت یک ساختمان میباشد. که این امر با انتخاب و خرید اسپیسر میلگرد مناسب برای یک پروژه ، میتواند به بهترین شکل پیش برود.
امیدواریم با خواندن این مطلب در انتخاب اسپیسر میلگرد برای پروژه خود کمکی بوده باشیم.
سپاسگذاریم که تا انتهی مقاله همراهمان بوده اید.
کدام اسپیسر میلگرد را برای چه پروژه ای انتخاب کردید؟