معرفی انواع قالب بتن،مزایا و معایب
امروزه برای ساخت سازههای بتن مسلح ، باید بتن را در قالب بتن ریخته و شکل دهند. قالب های بتنی برای جلوگیری از حرکت بتن خیس تا زمان خشک شدن و شکل گرفتن بتن مورد استفاده قرار میگیرد. در واقع بتن شکل فرم یا قالبی که در آن قرار دارد را به خود میگیرد. در حال حاضر سیستم های قالب بتن جدیدی توسعه یافته اند که ویژگی های اضافی مانند عایق ، الگوهای سطح و اثرات را برای ریخته گری بتن فراهم میکند.
هدف این مقاله بررسی انواع قالب بتن ، کاربرد و مزیت هر یک از آنها است. اگر برای پروژه خود در حال تصمیمگیری خرید قالب هستید با ما همراه باشید.
انواع قالب بتنی
قالبهای بتنی به چند دسته تقسیم بندی میشوند ، که هر کدام دارای مزیت خاصی خود میباشد که در ادامه به بررسی هر یک میپردازیم. انواع قالب بتن در 4 نوع تقسیم بندی میشوند :
- چوبی
- پلاستیکی
- فلزی
- عایق دائم (ICF)
انواع قالب بتن چوبی
یکی از قدیمیترین قالبهای بتن ، قالب بتن چوبی میباشد. این نوع قالببندی برای ساخت انواع مختلف ساختمان مورد استفاده قرار میگیرد و از کاربردهای متنوعی برخوردار است.
قالبهای بتن چوبی متشکل از یک صفحه چوبی کف و صفحات جانبی کناری که به وسیله گوه ، سنجاق ، بستها و… متصل میشوند.
قالب بندی در این نوع از قالبها به نیروی کار زیادی نیاز داشته بنابراین نسبتا از هزینه بالایی برخوردار است. در حال حاضر از این نوع قالبها به صورت محدود در بتن ریزیهای سقف یا فنداسیون استفاده میشود. عمر این نوع از قالبها به نسبت فلزی آن کمتر است.
قالب بتن چوبی معمولا از چوب درختان سوزنی برگ که سبک وزن و انعطافپذیر هستند ، ساخته میشود.
قالب بتنی تحته سه لا
قالب بتن تخته سه لا اغلب همراه با چوب استفاده میشود. و از چوب ساخته شده است که در اندازهها و ضخامتهای مختلف موجود است. در کاربردهای قالب بتنی ، عمدتاً برای پوشش ، عرشه و زیر سازی قالب استفاده میشود.
قالب بتن تخته سه لا دارای خواصی مشابه قالب بتن چوبی دارد. از جمله استحکام ، دوام و سبک بودن آن است.
مزایای قالب بتن چوبی
- عایق
- وزن سبک
- انعطاف پذیر
- سهولت در اجرا و اتصال
- مقاومت نسبتا خوب
- قیمت کمتر به نسبت فلز
معایب قالب بتن چوبی
- مقاومت کم در برابر رطوبت
- تغییر شکل در زیر بار سنگین
- زمان بر در پروژههای بزرگ
- نیاز به دقت بالا در حین بتن ریزی برای جلوگیری از آسیب لبههای قالب
- حدودا تا 10 بار (بستگی به کیفیت چوب و دقت کارگر برای آسیب نرسیدن به قالب دارد) قابل استفاده است.
توجه داشته باشید قبل از استفاده از الوار باید وضعیت آن را به دقت بررسی کرد و مطمئن شد که فاقد موریانه است.
به طور کلی ، قالبهای چوبی زمانی توصیه میشود که نیاز است هزینههای کار کم باشد ، یا زمانی که مقاطع بتنی پیچیده نیاز به قالببندی انعطافپذیر دارند.
قالب بتن پلاستیکی
انواع قالب بتن پلاستیکی از پانلهای به هم پیوسته یا سیستم های مدولار ، از پلاستیک سبک وزن و مقاوم ساخته میشود. قالبهای پلاستیکی در پروژههای کوچکی که شامل کارهای تکراری هستند ، مانند مسکنهای کمهزینه ، بهترین کارایی را دارند.
قالبهای بتن پلاستیکی سبک هستند و میتوانند با آب تمیز شوند ، و برای مقاطع بزرگ و استفادههای مجدد بسیار مناسب هستند. از معایب اصلی آن انعطاف پذیری کمتر آن نسبت به چوب است ، زیرا بسیاری از قطعات آن پیش ساخته هستند.
قالب پلیمری مدولار که جدیدا به بازار ارائه شده امکان تلفیق با قالب فلزی را دارد. و به طور کلی در ساخت انواع سازههای بتنی مورد استفاده قرار میگیرد. کاربرد این نوع قالب معمولا در دیوار بتنی ، ستون بتنی (با رعایت و پشت بند های لازم) و سقف دال بتنی یا پودرها میباشد.
مزایای قالب بتنی پلاستیکی
- وزن سبک
- مقاوم در برابر ضربه
- تحمل بار نسبتا خوب
- قابلیت مصرف تا حدود 60 بار
انواع قالب بتن فلزی
قالب بتن فلزی به دلیل امکان استفاده در هر نوع سیستم اجرایی و قابلیت استفاده مجدد ، آن را به رایجترین نوع قالب بتن تبدیل کرده است.
قالب بتن فلزی در پروژه عمرانی بسیار اهمیت دارد ، و دارای مقاومت و استحکام بالایی میباشد. قالب بتن فلزی از متریالی تهیه میشود که چسبندگی به دیواره قالب به حداقل برسد ، این امر مانع از خوردگی قالب میشود، بنابراین طول عمر قالب بتن فلزی نسبت به سایر قالبها بیشتر است.
قالب فلزی بتن از اتصال و جوش خوردن تسمههای مجزا به یکدیگر به وجود میآیند. در فرآیند تولید این نوع قالب ، ورقهایی که در ابعاد مشخص بریده شدهاند به یکدیگر جوش خورده میشوند.
قالب بتن فلزی مدولار
این نوع قالب بتن فلزی به صورت پیش ساخته تولید میشود و در اندازهها و ضخامتهای مختلفی در بازار موجود میباشد. عرض این قالب با ضریب ۵ سانتی متر تغییر میکند. این ویژگی باعث میشود که سرعت کار بیشتر شود.
مزایای قالب بتن فلزی
- مقاومت بالا
- سرعت در اجرا
- قابلیت انبار کردن
- مقاوم در برابر آتش سوزی
- قابل استفاده به دفعات زیاد
- سهولت در اتصال و جمع آوری
- امکان تغییر ظرفیت و مقاومت
- امکان بتن ریزی در سطوح صاف
- مناسب برای پروژههایی با حجم کار بالا
- صاف و یکسان بودن سطح ورق بدون ذرهای موج
- سطح صاف و مسطح این قالبها باعث میشود که نقطه جوش آن خیلی خوب باشد.
معایب قالب بتن فلزی
- وزن زیاد
- قیمت بالا
- عایق حرارتی نیستند
قالب بتن دائم یا ماندگار
این قالب به گونهای طراحی شده است که پس از خشک شدن بتن ثابت بماند و به عنوان آرماتور محوری و برشی عمل کند. قالب بتن ماندگار از قالبهای پلاستیکی پیش ساخته و تقویت شده با الیاف ساخته شده است ، و دارای عایق حرارتی میباشد. عمدتاً در پایهها و ستونها استفاده میشود و همچنین در برابر خوردگی و سایر انواع آسیبهای محیطی مقاوم است.
مزایای قالب بتن ماندگار
- سرعت در اجرا
- سهولت در اجرا
- انعطاف پذیری نسبی
- کاهش اثرات زیست محیطی
- حداقل نیاز به نیروی انسانی متخصص
- سهولت در اجرای تاسیسات برقی و مكانیكی
- مراحل نصب در محل كارگاه بدون ماشینهای سنگین
معایب قالب بتن ماندگار
- سنگین شدن وزن ساختمان
- وابستگی کامل به سیمان
- وابستگی به ماشین آلات و تجهیزات خارجی جهت تولید با سرعت و كیفیت بالا
- امكان از بین رفتن لایههای پلی استایرن موجود در دو طرف دیوار بر اثر عوامل طبیعی و تاثیر حشرات و جوندگان
کلام آخر :
قالبهای ذکر شده همه آماده و پیش ساخته میباشند. اما در بین این قالبها ، قالب آجری که با آجر و سیمان در محل ساخته میشود.
این نوع قالب در اطراف فونداسیون استفاده میشود و پس از ساخت بتن در محل مورد نظر باقی میماند که در نهایت قالب دائمی محسوب میشود. قالب آجری در کنار مزایای آن که به ارزان بودن و راحتی جدا شدن آن است معایبی مانند: حتما سطح باید تراز و صاف باشد ، حتما یک لایه سیمان باید از داخل روی قالب کشیده شود و کاملا آب بند شود تا بتن خیس نشت نکند.
امیدواریم این مطلب برایتان مفید واقع شده باشد. سپاسگذاریم که تا انتهای مقاله همراهمان بودهاید.
بنظر شما کدام قالب از لحاظ کیفیت و اقتصادی بهتر و به صرفهتر است؟ لطفا نظر خود را برایمان بنویسید.